چه درختانی را نباید هرس کرد؟
درختانی که آسیبپذیر، کندرشد، در حال گلدهی یا در فصل نادرست رشد هستند، نباید هرس شوند. هرس اشتباه برخی گونهها مثل بلوط، افرا و درختان سوزنیبرگ میتواند موجب بیماری، کندی رشد یا حتی خشک شدن آنها شود.
چرا نباید همه درختان را هرس کرد؟
هرس کردن نادرست، بهویژه در فصل یا گونهی نامناسب، میتواند به سلامت درخت آسیب بزند، رشد آن را مختل کند یا آن را در معرض آفات و بیماریها قرار دهد. بسیاری از افراد تصور میکنند که هرس همیشه مفید است، اما حقیقت این است که بعضی درختان یا زمانها برای هرس مناسب نیستند. شناخت درختانی که نباید هرس کرد، گام مهمی در نگهداری درست از فضای سبز و باغچههای خانگی است.
کدام درختان را نباید هرس کنیم و چرا؟
درختانی که به هرس حساساند معمولاً به دلایل رشد آهسته، شیره فراوان یا مقاومت پایین، مناسب هرس نیستند.
در جدول زیر، برخی از رایجترین درختانی که نباید هرس شوند و دلایل آنها را مشاهده میکنید:
| نام درخت | دلیل عدم توصیه به هرس |
|---|---|
| افرا | شیره زیاد، خونریزی زیاد از زخم هرس |
| بلوط | خطر بیماری قارچی و مرگ درخت |
| درختان میوه در زمستان | آسیب به جوانهها و کاهش باردهی |
| سوزنیبرگها (مثل کاج) | رشد کند، آسیبپذیری در برابر قارچ |
| گیلاس و آلبالو | خطر بیماریهای باکتریایی پس از هرس |
| بید | زخمپذیر و تحریککننده رشد غیرسالم |
آیا فصل هرس برای همه درختان یکسان است؟
خیر، فصل مناسب برای هرس بسته به نوع درخت متفاوت است. هرس در فصل نامناسب میتواند باعث آسیب جدی شود.
چرا زمان هرس مهم است؟
-
درختان در حال گلدهی نباید هرس شوند چون جوانههای آنها آسیب میبیند.
-
درختانی که در زمستان هرس میشوند ممکن است در بهار رشد ضعیفی داشته باشند.
-
درختانی که شیرهی زیادی دارند، در بهار هرس نشوند تا دچار خونریزی نشوند.
راهنمای کلی فصل هرس:
-
درختان برگریز: پایان زمستان یا ابتدای بهار
-
درختان گلدار بهاری: پس از گلدهی
-
درختان سوزنیبرگ: معمولاً هرس توصیه نمیشود، اما اگر لازم باشد، در تابستان انجام شود.
چه علائمی نشان میدهد نباید درختی را هرس کرد؟
اگر درخت دارای برگهای ضعیف، قارچزدگی، بیماری یا دوره گلدهی است، نباید آن را هرس کرد.
علائم هشداردهنده برای اجتناب از هرس:
-
وجود لکههای سیاه یا قارچ روی تنه
-
جوانههای تازه یا گلدهی فعال
-
رشد ضعیف یا برگهای زرد
-
ترکخوردگی در پوست یا تنه
هرس نکردن چه مزایایی دارد؟
در بعضی شرایط، هرس نکردن باعث افزایش سلامت درخت، جلوگیری از بیماری و حفظ شکل طبیعی آن میشود.
مزایای اجتناب از هرس نابهجا:
-
کاهش احتمال ورود آفات
-
پیشگیری از بیماریهای قارچی و باکتریایی
-
حفظ تعادل طبیعی رشد درخت
-
بهبود باردهی در بلندمدت
در چه شرایطی باید هرس را به متخصص بسپاریم؟
اگر درخت بلند، آسیبدیده، مشکوک به بیماری یا از گونههای حساس باشد، هرس را به متخصص بسپارید.
مواردی که نیاز به مشاوره یا اجرای حرفهای دارند:
-
درختان کهنسال و قدیمی
-
درختان نزدیک به کابل برق یا ساختمانها
-
مواردی با علائم بیماری (لکه، قارچ، ترک)
-
هرسکاری برای فرمدهی تخصصی (مثل بونسای یا آربورسازی)
نتیجهگیری
هرس کردن درختان، اگر با آگاهی و در زمان درست انجام نشود، میتواند بیشتر آسیبزا باشد تا مفید. بعضی درختان به دلایل خاصی مثل شیره زیاد، رشد کند یا حساسیت به بیماری، نباید هرس شوند. بهتر است پیش از هر اقدامی، نوع درخت، فصل مناسب و شرایط سلامت آن را بررسی کنید. در صورت تردید، از مشاور یا متخصص فضای سبز کمک بگیرید.
سوالات متداول
1. آیا درختان میوه را میتوان در هر فصلی هرس کرد؟
خیر، هرس در فصل نامناسب باعث کاهش باردهی میشود. بهترین زمان اواخر زمستان یا اوایل بهار است.
2. آیا افرا را میتوان هرس کرد؟
افرا به دلیل شیره زیاد و خونریزی بالا، بهتر است فقط در تابستان و با دقت هرس شود.
3. آیا درختان سوزنیبرگ نیاز به هرس دارند؟
نه همیشه. معمولاً هرس برای این درختان توصیه نمیشود مگر در صورت وجود شاخه خشک یا آسیبدیده.
4. در صورت مشاهده قارچ روی تنه درخت، هرس مفید است؟
خیر، هرس در این حالت ممکن است باعث گسترش بیماری شود. ابتدا باید درمان شود.
5. اگر هرس اشتباهی انجام شود، چه کاری باید انجام داد؟
به درخت استراحت دهید، آبیاری مناسب داشته باشید و از قارچکش در صورت نیاز استفاده کنید. در موارد شدید، با متخصص مشورت کنید.
